Disk Kayseri Bölge Temsilcisi Cumali Sağlam Disk-Ar ın  yapmış olduğu Haziran 2020
İşsizlik ve istihdamın görünümü raporunu kamuoyuyla paylaştı.
Sağlam,TÜİK in Resmi İşsizlik Verileri Gerçeği Yansıtmadığını söyledi.
DİSK-AR, ILO nun Covid-19 un Yarattığı İstihdam Kaybına İlişkin Yöntemini Kullanarak
Gerçek İstihdam Kaybını Hesapladı.
Covıd-19 En Az 6 Milyon İstihdam Kaybına Yol Açtı.
Covıd-19 Etkisiyle Revize Edilmiş Geniş Tanımlı İşsizlik 13 Milyonu Aştı.
§  Revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik oranı (istihdam kaybı dahil) yüzde 39 olarak
hesaplandı.
TÜİK İşgücü İstatistikleri, Mart 2020 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçlarını
açıkladı. İşsizlik oranı 0,9 puanlık azalış ile yüzde 13,2 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye
genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 Mart döneminde geçen yılın
aynı dönemine göre 573 bin kişi azalarak 3 milyon 971 bin kişi oldu. TÜİK in dar tanımlı
işsizlik oranı ve sayısı Covid-19 un yarattığı depremi yansıtmayacak kadar düşük
açıklandı.
Covid-19 salgını büyük bir istihdam depremine yol açmış, yüz binlerce işyeri
kapanmış, devasa bir iş ve istihdam kaybı yaşanmışken TÜİK bir mucizeye imza atmış
ve işsizliği düşürmüş! İstihdamda yaşanan büyük kayba rağmen TÜİK'in işsizliği
düşürmesi sadece teknik bir konudur. Gerçekle ilgisi yoktur. Bu nedenle TÜİK
yöntemiyle istihdam ve iş kaybının gerçek boyutlarını anlamak mümkün değil.
TÜİK in Mart 2020 dönemine ait Haziran 2020 HİA sonuçlarında yer alan dar tanımlı
(resmî) işsizlik oranı ve işsiz sayısı yaşanan istihdam ve iş kaybını yansıtmayan ve
tamamen işsizlik hesaplama tekniğinin yetersizliğinden kaynaklanan bir sonuçtur.
TÜİK in işsizlik hesaplama tekniği Covid-19 gibi bir salgın döneminin etkilerini
yansıtmaktan uzaktır. TÜİK araştırmanın yapıldığı referans haftasından geriye doğru 4
hafta içinde iş arayanları işsiz sayıyor. Oysa Covid-19 döneminde yaygın olarak işten
çıkarma yerine kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği kullanılması nedeniyle
milyonlarca işçi çalışmadığı halde istihdamda gözükecek. Örneğin, kısa çalışma
ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği alan işçiler iş aramadıkları için işsiz sayılmıyor.
Bugüne kadar 3,5 milyon işçi için kısa çalışma ödeneği başvurusu yapıldı ve 1 milyona
yakın işçi ücretsiz izin ödeneği alıyor.
Öte yandan kısa çalışma ödeneği alamayan, kayıt dışı veya kendi hesabına çalışıp
işsiz kalanların önemli bir bölümü ise Covid-19 nedeniyle iş arama eğiliminde
olmadığından işgücü piyasası dışına çıktılar ve onlar da işsiz sayılmadı.
TÜİK verilerine göre işgücü son bir yılda 2 milyon 235 bin azalarak 32 milyon 339
binden 30 milyon 104 bine geriledi. İstihdam Mart 2019 dan bu yana 1 milyon 662 bin
azalarak 27 milyon 795 binden 26 milyon 133 bine geriledi. İstihdamda olup iş başında
olanlar 4 milyon 502 bin  kişi azalarak 27 milyondan 22 milyon 505 bine düştü.
İşbaşında olmayanların sayısı ise son 1 yılda 2 milyon 840 bin kişi arttı.
 
ILO'NUN YÖNTEMİNİ KULLANARAK İSTİHDAM KAYBINI YENİDEN HESAPLADIK

ILO tarafından da kullanılan eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybı
yönetimini[1] kullanarak Covid-19 döneminde yaşanan istihdam kaybını, diğer bir
ifadeyle geniş tanımlı işsizliği yeniden hesapladık.
ILO tarafından kullanılan eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybı yöntemini uyguladık ve
Covid-19 nedeniyle yaşanan istihdam kaybını ortaya koyduk. Bilindiği gibi TÜİK
istihdamda olup işbaşında olmayanların sayısını ayrıca açıklıyor. Bunlar istihdam
ilişkisi devam eden ve üç ay içinde işlerine döneceklerini düşünenler ile işbaşında
olmayıp gelirinin en az yarısını elde edenlerdir. Dolayısıyla kısa çalışma ödeneği ile
ücretsiz izin alanlar bu kapsamdadır.
ILO, Covid-19 nedeniyle çalışılmayan süreyi eşdeğer tam zamanlı istihdama
dönüştürerek Covid-19 nedeniyle meydana gelen iş kaybını hesaplıyor.
ILO'nun hesaplama yöntemini kullanırken Mart 2019 tarihini baz aldık. Bu tarihte
işbaşında olanların sayısını haftalık ortalama fiili çalışma süresiyle çarparak toplam
çalışma süresini hesapladık. Aynı işlemi Mart 2020 de için de yaptık. Böylece çalışma
süresinde meydana gelen toplam kaybı ve toplam işgücü kaybını haftalık 45 saatlik
çalışmaya bölerek eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybını bulduk.
ILO metodolojisinden yararlanarak yaptığımız hesaplamaya göre Covid-19 nedeniyle
meydana gelen eşdeğer iş kaybı 5,5 milyon olarak gerçekleşti. Mart 2019 a göre geniş
tanımlı işsiz sayısı 6 milyon artarak revize edilmiş geniş tanımlı işsiz sayısı (tam
zamanlı istihdam kaybı dahil) 13 milyon 385 bine yükseldi. 33 milyon 966 milyon olarak
dikkate aldığımız geniş işgücüne göre revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik (istihdam
kaybı dahil) oranı ise yüzde 39 olarak hesaplandı.
Cumali