CHP Bursa Milletvekili ve PM Üyesi Orhan Sar?bal, tütün ekim alanlar?n?n ve tütün yeti?tiricisi çiftçi say?s?n?n h?zla azald???n? belirterek, AKP’nin uygulad??? politikalar nedeniyle yerli tütünün yok edildi?ini söyledi. Ad?yaman, Malatya ve Diyarbak?r tütün üreticilerinin eylemlerine de de?inen Sar?bal, hak mücadelesi veren çiftçilerin derhal serbest b?rak?lmas?n? istedi.

TBMM’de düzenledi?i bas?n toplant?s?nda, ülkemizdeki tütün üretimini ve tütün yeti?tiricilerinin durumunu de?erlendiren Sar?bal, yerli tütün üretiminin bitme noktas?na geldi?ini ifade etti. Tütün ekim alanlar?n?n darald???n?, tütün yeti?tiren çiftçi say?s?n?n da sürekli olarak dü?tü?ünü kaydeden Sar?bal, ?öyle devam etti:

“Tütün üretimi gerçekle?tiren çiftçi say?s? 2002 y?l?nda 400 bin ki?i iken bugün bu say? 50 bin ki?iye kadar dü?tü. 2002 y?l?nda ülkemizde 160 bin ton tütün üretimi gerçekle?tirilirken, bugün bu rakam 77 bin tona geriledi. Bugün ülkemiz tütün konusunda tam ithalatç? konumundad?r.

2003 ile 2021 May?s ay? aras?nda 1 milyon 184 bin ton yaprak tütün ithalat?na 6 milyar 29 milyon dolar döviz ödendi. Bu ithalat her y?l biraz daha artmaktad?r. 2019 y?l?nda 82 bin ton, 2020 y?l?nda 90 bin ton, bu y?l?n ilk 5 ay?nda ise 31 bin ton tütün ithal edildi. Ülkemiz, 2015 y?l?ndan itibaren tütünde net ithalatç?d?r. Uygulanan tütün politikas? nedeniyle hem tütün ekim alanlar? hem tütün çiftçi say?s? h?zla dü?üyor. Ülkemizde üretilen sigaralarda kullan?lan tütünün %11,35’i yerli tütün, geri kalan %88,65’i yabanc? tütündür. Geçen y?l ç?kar?lan torba kanun ile ülkemizde üretilen sigaralardaki tütün oran?n artt?r?lmas? karar? al?nd?. Yasaya göre 2022 y?l?ndan yerli tütün kullan?m oran? yüzde 17’ye, 2023 y?l?nda yüzde 21’e 2024 y?l?nda yüzde 25’e ve 2025 y?l?nda ise yüzde 30’a ç?kar?lacak. O zaman da söyledik; neden ?imdi de?il? Neden hemen bu y?l bu oran?n yükseltilmesi sa?lanm?yor? Kapasitemiz var iken neden tütün üretmiyoruz da ithal ediyoruz?”

Sar?bal, son günlerde Ad?yaman, Malatya ve Diyarbak?r’da çiftçilerin protesto eylemleri ile gündeme gelen ‘?ark tütünü’, oryantal tütün diye adland?r?lan tütün ile ilgili bilgiler de verdi. Söz konusu tütünün vergiye tabi olmad??? için hem üretimin hem de tüketiminin artt???n? hat?rlatan Sar?bal, ?unlar? söyledi:

“Tüketim art?nca ve ?irketler bask? yap?nca bu tütünden ÖTV ve KDV almak üzere hükümet harekete geçti. Hükümet 2017 y?l?nda Kaçakç?l?kla Mücadele Kanununda de?i?iklik yaparak, Tar?m ve Orman Bakanl??’ndan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan bu tütünün ticaretini yapanlara 3 y?ldan 6 y?la kadar hapisle cezas? getirdi. Söz konusu düzenleme 3 y?l ertelendikten sonra 1 Temmuz 2021 tarihinde yürürlü?e girdi. Bu tütünün sat???n?n yap?lmas? kooperatifler arac?l???yla yap?lmas? gerekiyordu. Ama araya pandemi girdi. Gerekli kooperatifler kurulamad?. ?imdi 6 ayl?k bir erteleme getirdiler. Ama bu süre sorunun çözümü için yeterli de?il. ??e yaramaz. Ad?yaman, Diyarbak?r, Malatya, Gaziantep bölgesinin üreticisinin üretti?i tütünün üzerindeki ÖTV ve KDV kald?r?lmal?. ?ktidar uygulad??? bu yanl?? politikadan vazgeçmeli, hak mücadelesi veren Ad?yamanl? tütün üreticileri derhal serbest b?rak?lmal?.”